Chúng ta đang sống trong một hành tinh mà có rất nhiều những hiện tượng kỳ thú có thể kể đến là: bão lũ, núi lửa, động đất,… trong đó thủy triều là cái tên không thể thiếu. Người ta thường nhắc đến hiện tượng lên xuống của dòng nước với nhiều ưu điểm tuyệt vời cho cuộc sống con người. Độc giả hãy theo chân chúng tôi khám phá những thông tin hấp dẫn để làm giàu thêm cho kiến thức của bản thân nhé.
Tìm hiểu định nghĩa của thủy triều
Thủy triều là hiện tượng chúng ta bắt gặp rất nhiều vì đây là do tạo hóa hình thành. Khi bạn thấy mực nước ở sông, suối và rõ ràng nhất là ở biển tăng cao và rút xuống theo từng thời điểm trong ngày tức là bạn đang được chứng kiến quá trình vận hành của hiện tượng này.
Có 4 giai đoạn chính cho hiện tượng thiên nhiên kỳ thú này là: triều lên, triều cao, triều xuống, và triều thấp tương ứng với từng đặc điểm về mực nước mà nó mang lại. Trong đó, thời điểm mực nước tăng lên cao nhất trong ngày là ở giai đoạn triều cao. Khi thủy triều thấp là khi nước sẽ rút hết và gần như trả về hiện trạng ban đầu. Khoảng thời gian giữa các giai đoạn thường xảy ra trong vài giờ và vận hành như vậy cả đêm.
Hiện tượng nước lên xuống từ đâu mà ra?
Nguyên nhân thủy triều là sự tác động của các nhân tố như: sự tự quay quanh trục của trái đất, khoảng cách giữa mặt trăng hay mặt trời so với trái đất và đường xích đạo, độ nghiêng của mặt phẳng xích đạo. Điểm nào càng xa Mặt Trăng thì càng hưởng lực ly tâm lớn hơn, nhưng lại nhận ít lực hút của mặt Trăng hơn. Như vậy sẽ có sự chênh lệch nhất định và tạo ra thủy triều 2 lần/ ngày.
Hiện tượng hút này không chỉ xảy ra ở những vùng có nước như biển, sông, hồ mà còn tác động lên cả hành tinh. Tuy nhiên, do nơi chúng ta sinh sống là thể rắn nên gần như không có sự biến đổi vật chất. Hơn nữa, mắt thường của con người cũng không thể nhận thấy sự biến đổi vật chất đó.
Đặc biệt hơn cả, độc giả thường nghe đến cụm từ “mặt trong non”, đây là thời điểm mà nước dâng lên cao nhất, có tác động mạnh mẽ nhất. Các chuyên gia giải thích rằng, sở dĩ có hiện tượng này là do mặt trời đang nằm trên một đường thẳng cùng với Mặt trăng và Trái đất.
Định luật lên xuống của mực nước
Thủy triều mặc dù là hiện tượng tự nhiên nhưng các nhà khoa học cũng đã khám phá ra quy luật của chúng để từ đó thúc đẩy phát triển cuộc sống con người dựa trên vấn đề nước lên xuống. Có thể thấy rằng, hàng ngày chúng ta đón nhận 4 thời điểm nước lên xuống trong ngày, chia đều cho 2 loại hạ và dâng.
Tùy vào từng khu vực, đại dương mà mực nước lên xuống sẽ khác nhau. Ví dụ như biên độ của từng vùng là 1m nhưng ở khu vực cửa sông hay eo biển thì con số đó đã lên đến 17m. Ngược lại, vùng biển kín nơi ít có sự tiếp cận của con người thì mực nước chỉ ghi nhận biên độ dao động là khoảng 30cm.
Thủy triều giúp ích gì đối với đời sống con người?
Giải thích cho người đọc dễ hiểu thì hiện tượng nước dâng lên hạ xuống như vậy là do được cấu tạo bởi những yếu tố có liên quan đến trục trái đất, và các hệ quả của chiều dài giữa mặt trăng và mặt trời so với độ nghiêng xích đạo. Do vậy nếu biết áp dụng chính xác quy luật trên vào đời sống thì sẽ rất tốt cho bà con vùng biển.
Thủy triều giúp nhân dân phát triển nghề làm muối
Lợi ích đầu tiên có thể kể đến của việc theo dõi thủy triều chính là hỗ trợ rất nhiều cho quá trình phát triển ngành nghề làm muối của người dân. Lúc này, những con người của vùng biển sẽ theo dõi quá trình lên xuống của dòng nước, đặc biệt là vào giai đoạn triều cao để chuyển nguồn nước vào những ống dẫn đã được chuẩn bị sẵn.
Lúc này, nhờ có ánh nắng mặt trời mà giúp nước ở khu vực trên bay hơi nhanh chóng, chuyển dần sang thành hỗn hợp khác. Người dân lúc này sẽ phơi thêm 1 bước nữa từ hỗn hợp có tên gọi là nước chạt. Sau vài ngày phơi thì đã có thành phẩm là muối bán ra thị trường.
Lợi dụng dòng nước để dẫn nước phục vụ nông nghiệp
Khi sử dụng dòng chảy lên xuống của thủy triều hỗ trợ rất nhiều cho việc tính toán thiết kế công trình tưới tiêu phục vụ cho ngành nông nghiệp. Thường người dân thường dựa theo đặc trưng ở mực nước, lấy nước từ đỉnh triều sau đó chọn thời điểm phù hợp nhất để dẫn nước. Theo những chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực khí tượng, thời điểm tốt nhất để người dân dẫn nước là đoạn triều xuống thấp nhất.
Ngoài ra, thủy triều còn hỗ trợ lớn cho quá trình thoát nước của những vùng bị trũng, ngập lụt thường xuyên. Người dân cần lựa chọn khi mà vùng nước trong vùng cần thoát phải thấp hơn mực nước triều.
Tận dụng để xây dựng tuabin điện chạy bằng sức nước
Hiện nay rất nhiều quốc gia trên thế giới lợi dụng được lợi ích tuyệt vời của thủy triều mà xây dựng nên những tuabin cấp điện lợi dụng sức nước. Ở nhiều khu vực có may mắn được hưởng 4 lần nước dâng lên hạ xuống như vậy, tức là 2 lần lên, 2 lần xuống. Vì thế, chính phủ tiến hành dựng lên những nhà máy phát điện công suất lớn tại khu vực đó.
Quá trình vận hành chủ yếu nhờ vào tốc độ của lực nước giúp tạo ra động năng lớn, nhờ đó mà những cánh quạt của tuabin sẽ quay và sinh ra điện. Đây được đánh giá là cách làm rất thông minh trong việc bảo vệ môi trường. Bởi để tạo ra nguồn điện lớn phục vụ nhu cầu con người đòi hỏi rất nhiều nhiên liệu, đặc biệt là khí đốt. Trong bối cảnh ô nhiễm môi trường tăng cao, nhờ có lợi thế này mà thiên nhiên được bảo vệ.
Việc không dùng đến dầu, khí đốt vừa giúp không khí bớt ô nhiễm lại đỡ đặt gánh nặng lên ngành công nghiệp khai thác dầu mỏ đã quá kiệt quệ do bị khai thác quá đà.
Thủy triều tạo điều kiện thuận lợi cho người dân ra khơi
Ra khơi là một hành trình không hề đơn giản chút nào bởi nó đòi hỏi bạn phải có sức khỏe, thông thạo đường biển và có kinh nghiệm chinh chiến lâu năm. Với những người ngư dân ngày đêm bám biển, họ hiểu rằng việc lợi dụng thủy triều sẽ hỗ trợ thế nào cho những lần ra khơi của mình.
Trước hết việc tính toán chính xác những lần lên xuống của nước là công cụ hỗ trợ cho quyết định đánh bắt ngày hôm đó thành công hay thất bại. Thường những người đi biển ngày hôm đó sẽ thám thính trước tình hình thời tiết để tránh gặp phải những rủi ro do sức ép kinh khủng của biển cả.
Thường việc đi kéo lưới thường diễn ra vào nửa đêm do thủy triều dâng kéo theo về đất liền một lượng cá khổng lồ. Trong khi đó, đi vào thời điểm trời tối đen thì cá mới không cảm nhận được sự di chuyển hoặc nhìn thấy đoàn tàu đang tới gần mình. Từ đó giúp đoàn ngư dân ra khơi mới có thể câu được mẻ cá đầy.
Có thể bạn quan tâm:
- Ô nhiễm nước – Thực trạng báo động tại Việt Nam và thế giới
- Ô nhiễm đất – Nguyên nhân và hệ lụy đối với con người
Lời kết
Như vậy, chúng tôi đã mang đến cho bạn những kiến thức vô cùng bổ ích về hiện tượng kỳ thú của tạo hóa mang tên thủy triều. Con người nếu biết tận dụng những lợi ích thì sẽ gia tăng cơ hội làm chủ thiên nhiên và phát triển kinh tế ổn định. Tuy nhiên bạn cần hiểu rằng, cái gì cũng sẽ luôn có 2 mặt của nó nên người dân cần cẩn thận trước những thảm họa kinh khủng mà hiện tượng này mang lại nhé.
