Lũ lụt là hiện tượng thiên nhiên có sức tàn phá rất lớn, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân. Vậy nguyên nhân gây lũ lụt là gì? Tham khảo ngay bài viết này để có thêm thông tin
Lũ lụt là gì?
Có rất nhiều người đang hiểu sai về khái niệm lũ lụt là gì? Thực chất đây là một danh từ ghép, được tạo thành bởi hai từ đơn chỉ hai hiện tượng thiên nhiên vô cùng phổ biến là lũ và lụt. Vì thế để hiểu rõ hơn thì hãy cùng tìm hiểu từng khái niệm một:
– Lũ: là hiện tượng ngập lụt, nước chảy xiết có khả năng cuốn trôi nhà cửa, cây cối. Thông thường lũ có tốc độ chảy cao, mang tính bất ngờ và xuất hiện chủ yếu ở các vùng núi cao với địa hình đồi dốc.
Và lũ được chia thành các loại khác nhau:
+ Lũ quét: Là hiện tượng lượng mưa lũ khổng lồ chảy từ trên cao xuống thấp, lũ quét thường không chảy mạnh như lũ ống nhưng lại gây ra thiệt hại lớn do đường đi của nó rộng, có thể quét mọi nẻo đường. Sức mạnh của lũ quét sẽ ảnh hưởng bởi độ dốc của địa hình, khối lượng nước và cả hệ thống rừng nữa. Vì thế mà trồng rừng hạn chế xói mòn sẽ hạn chế được tối đa tình trạng lũ quét.
+ Lũ ống: Là hiện tượng lũ, nước với lưu lượng lớn đổ từ trên cao xuống thấp tại địa hình khép kín tại các con hang hoặc khe suối nhỏ, thường hẹp và có dạng ống. Lúc này, do lượng nước đổ về lớn mà đường thoát nước lại khá nhỏ hẹp nên sẽ dẫn đến lũ rất mạnh, có thể cuốn trôi nhà cửa, ruộng vườn trên đường nước lũ đổ xuống.
+ Lũ sông: Là hiện tượng xảy ra do các trận mưa lớn ở đầu nguồn khiến cho lưu vực nước trên sông cao và chảy xiết hơn, khiến tràn đê gây nên tình trạng ngập lụt.
– Lụt: Là hiện tượng nước ngập trong một vùng đất trong một khoảng thời gian nhất định, có thể do lượng nước lũ quá nhiều khiến vỡ đê hay lượng nước lớn không có chỗ thoát nên gây nên tình trạng ngập lụt.
Như vậy, lũ lụt được hiểu một cách đơn giản là hiện tượng mực nước trên sông, hồ mực nước dòng chảy trên sông vượt lớn, quá mức quy định dẫn đến tình trạng ngập úng, tràn đê hay gây vỡ đê khiến nước trực tiếp tràn vào khu dân cư được bảo vệ.
Nguyên nhân gây ra lũ lụt
Lũ lụt xuất hiện bởi rất nhiều nguyên nhân khác nhau, gây nên những thiệt hại cho người dân cả về sức khỏe lẫn tài sản. Sau khi hiểu được lũ lụt là gì thì dưới đây là những nguyên nhân gây lũ lụt chính mà bạn nên biết:
Do bão hoặc triều cường:
Bão và triều cường xảy ra tạo nên lượng nước lũ lớn, kèm theo đó là hiện tượng sạt lở đất khiến cho đất dâng lên làm tràn ngập nước vùng ven biển. Đó là lý do tại sao ở vùng biển người ta phải trồng rừng ở phía ngoài đê, chính là hạn chế được triều cường, hạn chế tình trạng thiệt hại do lũ lụt gây nên.
Do hiện tượng mưa lớn kéo dài:
Mưa lớn kéo dài ở các vùng đồng bằng (như miền Trung của nước ta) khiến cho lưu vực nước trên các con đê hay sông không có chỗ thoát. Ngoài ra, mưa lớn kéo dài còn hình thành nên các con lũ quét, lũ ống gây ra những thiệt hại nặng nề về người và của.
Do các thảm họa sóng thần, thủy triều:
Hiện tượng thủy triều hay sóng thần cũng là một nguyên nhân gây nên tình trạng ngập lụt ở các tỉnh ven biển miền Trung. Do mực nước tràn về, dâng cao, tràn qua các con đê hay hồ thủy điện gây ngập lụt.
Do sự tác động của con người:
Bên cạnh những nguyên nhân khách quan kể trên thì sự tác động của con người cũng là vấn đề gây nên tình trạng lũ lụt hiện nay. Việc chặt phá rừng, khai thác tài nguyên rừng một cách bừa bãi khiến đồi bị sói mòn, dễ gây nên tình trạng ngập lụt hay sạt lở đất mỗi khi mùa mưa bão đến. Bên cạnh đó, việc ô nhiễm môi trường, tình trạng xả rác bừa bãi gây nên biến đổi khí hậu cũng là một tác động lớn.
Hiện nay, mặc dù vấn đề môi trường vẫn luôn được mọi người quan tâm, chung tay bảo vệ nhưng cũng không tránh khỏi được vấn đề ô nhiễm, khiến Trái Đất nóng lên, băng tan, gây nên nhiều thiên tai và hậu quả khôn lường. Có rất nhiều nguyên nhân gây lũ lụt, chúng ta cần có ý thức với các vấn đề môi trường, thiên nhiên để hạn chế rủi ro trong tương lai