Dấu hiệu nhận biết về lũ quét để có phương án phòng tránh kịp thời. Sau đây là một số dấu hiệu có thể quan sát bằng mắt thường mà mọi người cần nhớ để an toàn hơn!
Do ảnh hưởng của bão số 4, mưa lớn kéo dài từ ngày 28/9 đến nay gây thiệt hại về người và tài sản. Mưa lớn trong thời gian ngắn có nguy cơ xảy ra lũ quét và sạt lở đất ở miền núi. Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai đã đưa ra các dấu hiệu nhận biết về lũ quét và sạt lở đất để chủ động phòng ngừa và hạn chế thấp nhất thiệt hại xảy ra như sau:
Dấu hiệu nhận biết nguy cơ lũ quét, nguyên nhân và giải pháp phòng tránh
Lũ quét là một loại lũ đặc biệt lớn, dòng chảy xiết, có hàm lượng chất rắn cao và sức tàn phá lớn. Đặc điểm chính của lũ quét là chứa lượng vật rắn rất lớn, thường chiếm 3-10%, thậm chí trên 10% nên còn được gọi là lũ bùn đá. Lũ quét thường xảy ra khi có lượng mưa lớn và kéo dài ở lưu vực các sông suối nhỏ miền núi, có độ dốc lớn, mặt lưu vực bị phong hoá mạnh, kết cấu kém.
Lũ quét thường xảy ra trong thời gian ngắn (3-6h) vào ban đêm và sáng sớm, trong các tháng mùa lũ lụt. Hiện nay chưa có khả năng dự báo được lũ quét.
Để giảm thiểu thiệt hại do lũ quét gây ra, đối với các vùng có nguy cơ lũ quét cao, cần có các phương án cụ thể để phòng tránh. Chọn các khu vực, vị trí cao không bị ảnh hưởng của lũ quét, xây dựng một số nhà kiên cố để tập kết các tài sản, lương thực và con người khi có lũ quét.
Có phương án sơ tán người lên các vùng cao và những địa điểm an toàn, nhất là đối với người già, trẻ em. Lũ quét thường xảy ra rất nhanh và bất ngờ. Vì thế, bà con cần hạn chế đi lại qua sông suối sau lũ. Ngoài ra, nên di chuyển nhà tới những nơi an toàn trong trường hợp chỗ ở cũ bị san lấp hoàn toàn hoặc quá nguy hiểm.
Dấu hiệu nhận biết nguy cơ sạt lở đất và nguyên tắc di dời
Cần quan sát những thay đổi xảy ra xung quanh khu vực sinh sống như các rãnh thoát nước mưa trên các sườn dốc, xuất hiện dấu vết sạt lở, cây bị sạp… Cửa hoặc cửa sổ bị kẹt, không thể mở ra. Vết nứt mới xuất hiện trên tường, trần, gạch, hoặc nền. Bức tường ngoài, lề đường hoặc cầu thang không nguyên dạng. Xuất hiện các vết nứt mở rộng trên mặt đất hoặc trên lối đi, vỡ mạch nước ngầm. Mặt đất có hiện tượng phồng rộp, đường bấp bênh. Nước phun ra từ mặt đất tại nhiều vị trí mới. Hàng rào, tường chắn, cột điện, cây cối bị nghiêng hoặc di chuyển.
Khi bắt đầu nghe thấy tiếng rơi của đất đá và âm lượng tăng dần, mặt đất bắt đầu dịch chuyển xuống theo chiều dốc, các lớp đất thụt xuống, những âm thanh lạ, như tiếng cây gãy hoặc tảng đá va chạm với nhau tức là sạt lở đất sắp xảy ra và việc cần làm là nhanh chóng di dời khỏi khu vực nguy hiểm và thông báo cho chính quyền địa phương và hàng xóm để có thể được hỗ trợ kịp thời.
Khi di dời cần đảm bảo theo nguyên tắc: đảm bảo tính mạng con người trước, tài sản sau; di dời trẻ em, người già, người ốm, phụ nữ trước. Địa điểm di dời là những nơi sinh hoạt cộng đồng như: trường học, bệnh viện hoặc những nhà kiên cố an toàn trong những vùng lân cận; mang theo những nhu yếu phẩm cần thiết như: nước uống, thức ăn, thuốc men, quần áo và đèn pin…
Trên đây là các dấu hiệu nhận biết về lũ quét mà bạn cần biết để có phương án an toàn, không ảnh hướng đến cuộc sống
